Blog

Succesvol telewerken? Zo maakt u van de coronacrisis een opportuniteit

Nu een groot deel van de werkende bevolking op afstand werkt, is het hoog tijd om even stil te staan bij de impact op ons welzijn. Wat zijn de voor- en nadelen? Hoe maken we thuiswerk succesvol op korte en lange termijn? Samen met Cédric Velghe van The VIGOR Unit kijken we naar wat de wetenschap en ervaringen uit de praktijk ons vertellen.

 

Telewerk in België: enkele cijfers

Covid-19 bracht het telewerken in België in een stroomversnelling. Werkte vóór de coronacrisis 1 op de 5 werknemers één of meerdere dagen thuis, dan is dat vandaag al 1 op de 2. Vooral in de grote bedrijven in Brussel is telewerken ingeburgerd. Toch geeft nog bijna 50% van de werknemers aan dat in zijn of haar job thuiswerken niet mogelijk is.

 

Voordelen van telewerken

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een beperkt aantal dagen telewerken flink wat voordelen biedt. Zowel voor werkgever als voor werknemer. Twee dagen thuiswerk per week is een goede richtlijn, al hangt het ideale aantal dagen samen met een aantal factoren. Denk aan:

  • de organisatiecultuur,
  • de aard van het werk,
  • de wensen en voorkeuren van de werknemer zelf.



De positieve effecten van telewerk zijn doorgaans een beter welzijn, meer autonomie en minder stress. Samen kunnen die een grote boost betekenen voor de productiviteit van uw werknemers.

 

Thuiswerk: niet alleen rozengeur en maneschijn

Toch moeten we ook een kanttekening maken. Wie het merendeel van de werkweek telewerkt, kan enkele nadelen voelen. Denk maar aan de sociale afstand tussen de collega’s, die de kwaliteit van onderlinge relaties kan verslechteren. De impact van langdurige isolatie wordt misschien nog te vaak over het hoofd gezien. Ook François Perl van het RIZIV waarschuwt daarvoor.

“Thuiswerken is alleszins een te enge invalshoek”, knikt Cédric Velghe, oprichter van UGent-spin-off The VIGOR Unit. “De meeste werknemers moeten ook virtueel samenwerken, dus dat onderzoek is minstens even relevant. Volgens onze bevindingen is er daar een negatieve invloed op de individuele prestaties. Zo zijn er meer werkinhoudelijke conflicten en verloopt de kennisdeling of gemeenschappelijke kennisontwikkeling moeizamer.”

“Ook de digitale communicatie verloopt niet altijd even soepel. Zo ontbreekt er vaak regelmaat en directe feedback. En laat het gebrek aan context ruimte voor verschillende interpretaties. Bovendien zorgt de reactiesnelheid soms voor frustraties. Videocalls kunnen gelukkig een geschikt alternatief zijn voor het gebrek aan face-to-face communicatie, maar zullen nooit in de buurt komen van het menselijke contact op de werkvloer of kantoor”, aldus Velghe.

De werk-privébalans is dan weer een andere uitdaging. Uit onderzoek blijkt dat het samensmelten van de thuis- en werkomgeving ervoor kan zorgen dat werknemers tot laat op de avond doorwerken. Persoonlijke relaties komen daardoor sneller in het gedrang. Dergelijke negatieve invloeden kunnen de belofte van een verhoogde productiviteit fors afzwakken.

Tot slot zijn er natuurlijk ook jobs waarbij telewerk moeilijk of zelfs onmogelijk is. Deze werknemers kunnen de nadelen van thuiswerk niet ondervinden, maar ervaren sneller een gevoel van ongelijkheid. Flexibiliteit kan daar het verschil maken. Stap bijvoorbeeld af van tijdsregistratie, en laat daarnaast de bespreking van werkinhoudelijke afspraken over aan de teams.

 

Impact van thuiswerken op het welzijn: enkele tips

Wat betekent dat voor het werknemerswelzijn, een onderwerp dat hoog op de agenda staat van veel bedrijven? “De impact van virtueel samenwerken op het welzijn is nog onduidelijk”, weet Velghe. “Bovendien dekt welzijn een hele lading, en zijn bepaalde aspecten onderbelicht. Dan heb ik het over emoties en stemmingen, fysieke gezondheid, cognitieve klachten, sociale percepties en ga zo maar door.”

Gelukkig bestaan er manieren om de nadelen van thuiswerken succesvol te overbruggen. Velghe verwijst onder meer naar het investeren in teambuilding en -training, en het formuleren van doelstellingen op teamniveau. Een wervende visie en specifieke, uitdagende (team)doelen kunnen de prestaties én het werknemerswelzijn aanzienlijk verbeteren.

“Heb je al gehoord over team reflexivity? Dat is een proces waarbij het team reflecteert over de gezamenlijke doelstellingen, strategieën en procedures. Ook evalueren ze elkaars werk om de teameffectiviteit en -resultaten te verbeteren. Kortom: “Zijn we goed bezig?” Denk hier samen over na, op regelmatige en digitale basis en bespreek het. Die openheid is een essentieel kenmerk van succesvolle teams.”